देशातील हवामान प्रणाली आणि थंडीचा जोर
हवामान तज्ज्ञ डॉ. मच्छिंद्र बांगर यांच्या ताज्या अंदाजानुसार, सध्या देशाच्या उत्तर टोकाला सक्रिय असलेले पश्चिमी विक्षोभ (Western Disturbance – WD) आणि बंगालच्या उपसागराच्या दक्षिण टोकाला निर्माण होणारे बाष्प, या दोन्ही प्रणाली भारतीय हवामानावर परिणाम करणार आहेत. भारतीय हवामान खात्याच्या ताज्या बुलेटीननुसार, मध्य भारत, विदर्भ, तेलंगणा, छत्तीसगड, ओरिसा आणि पंजाब या राज्यांमध्ये आता थंडीची लाट कायम राहण्याचा अंदाज आहे.
१० तारखेपासून थंडीची लाट अधिक तीव्र
१० तारखेला थंडीची लाट अधिक तीव्र होईल, ज्यामुळे पंजाब, दिल्ली, राजस्थान, मध्य प्रदेश, महाराष्ट्र, छत्तीसगड, आणि ओरिसा या राज्यांमध्ये तिचा प्रभाव वाढणार आहे. नोव्हेंबरमध्ये ज्याप्रमाणे मध्य भारतावर थंडीचा प्रभाव राहिला, त्याच पद्धतीने डिसेंबरमध्ये देखील तीव्र थंडीचा प्रभाव महाराष्ट्रासह मध्य भारतावर सुरू झाला आहे. ही थंडीची लाट सध्या सौम्य असली तरी, ११ ते १५ तारखेदरम्यान ती प्रत्येक दिवशी वाढत जाऊन जोरदार राहणार आहे. १६, १७ आणि १८ तारखेला मात्र थंडीचा प्रभाव थोडा कमी होण्याची शक्यता आहे.
उत्तर भारतात बर्फवृष्टीचा प्रभाव
डॉ. बांगर यांच्या अंदाजानुसार, भारताच्या उत्तर टोकाला सध्या बर्फवृष्टीचा प्रभाव दिसत आहे. सध्या उत्तर भारताच्या अति उत्तरेकडील टोकाला बर्फवृष्टी सुरू आहे. २१ तारखेपासून प्रभावी पश्चिमी विक्षोभ (WD) सक्रिय होण्याची शक्यता आहे. पंजाब, दिल्ली, हिमाचल प्रदेश, उत्तराखंड, जम्मू-काश्मीर, लेह-लडाख या सर्व राज्यांवर बर्फवृष्टीचा प्रभाव पडणार आहे, ज्यामुळे मैदानी प्रदेशात थंडीचा जोर आणखी वाढेल.
दक्षिण भारतात पावसाळी स्थितीचे वातावरण
दक्षिण भारतात १७, १८ आणि १९ तारखेला केरळ आणि तामिळनाडूमध्ये कमी दाबाचे वातावरण तयार होईल. याचा परिणाम दक्षिण कर्नाटक, रायल सीमा, तामिळनाडू आणि केरळ मध्ये पाऊस होण्याची शक्यता आहे. २३ तारखेपर्यंत या राज्यांमध्ये मोठे पावसाळी क्षेत्र तयार होऊ शकते. दरम्यान, बंगालच्या उपसागराच्या दक्षिणेला कमी दाबाचे वातावरण असले तरी, त्याचा भारतीय मुख्य भूभागावरील हवामानावर फारसा परिणाम होणार नाही; याचा परिणाम मुख्यतः श्रीलंका, अंदमान-निकोबार बेट आणि लक्षद्वीप बेटांवर दिसून येईल.
एकूण हवामानातील बदलाचे स्वरूप
एकंदरीत, हवामानात मोठे बदल होणार असून, मध्य भारतावर थंडीची लाट कायम राहील आणि देशाच्या दोन टोकांना पावसाळी/बर्फवृष्टीची परिस्थिती राहील. पुढील काळात हवामान आणखी बदलेल आणि या प्रणालींच्या प्रभावामुळे तापमानात घट कायम राहील.